Mijn 'Illusterijen'

Details

Gepubliceerd: zondag 15 december 2013 15:48

Buiten is het fris, de winter komt er aan. Ik heb eigenlijk niet zo’n moeite met de hollandse seizoenen, alles heeft voor mij al snel zijn eigen charme. In de winter zijn wij hier in huis met z’n allen kinderlijk blij met onze kachels. In de woonkamer een Pelgrim-modelletje uit de jaren ’20 en in mijn atelier zelfs een heerlijke steenkachel in de vorm van een bank. Uren kan ik daar op doormaken. Mijmerend en schetsend rondom mijn nieuwe plannen, turend naar punten die nog beter kunnen in een bijna afgerond werk of gewoon even vluchtend voor de hectiek van ons grote gezin.

Hoe anders is het in de zomertijd. Geen kachel die meer nodig is, mijn bank verandert in een hard brok steen en natuurlijk is daar die lange vakantieperiode waarin het huis gevuld is met ons voltallige gezin. En dan gaan we op reis! Een feestje waar de meesten lang van te voren naar uitkijken. Ik natuurlijk ook. Alhoewel er altijd die andere kant is: zoveel weken waarin ik niet in m’n atelier terecht kan… 
Een paar jaar geleden –in de Pyreneeën, ik herinner me het nog goed- vond ik het antwoord op het vraagstuk: de geboorte van de illusterijen vond er plaats!

Van tevoren had de naderende atelierloze periode mij al laten zoeken naar oplossingen. Dus toen de bus werd gepakt zat er in mijn koffer de Teekendoos van opa (nee dit is geen typefout, het staat er werkelijk met twee ee’s, mijn opa heeft in de jaren ’40 van de vorige eeuw in Rotterdam de kunstacademie gevolgd), verder nog een stapel van 10 x 15 tekenkartonnetjes, potloden, schaar en lijmstiften. Het moest er maar eens van komen.

Tijdens eerdere pogingen om op locatie ‘iets te doen’ met mijn ondertussen (echt!) onuitputtelijke stromen van inspiratie en vooral ook om iets ‘te doen met de behoefte om te werken’, stierf mijn streven steeds een vroege dood. Achteraf bezien liet ik me veel te volgzaam meenemen door de uitzichten en beelden die voor handen lagen: de valkuil van de landschappelijke uitkijkjes en sfeervolle dorpsgezichtjes. Voor anderen grondstof tot kunstwerken. Voor mij een gevaarlijke afleiding omdat ik mijn verhaal niet goed kwijt kan in ‘slechts de visuele buitenkant van de dingen’.
Maar daar in de Pyreneeën ontdekte ik hoe het beter kon. Ik sloot mijn ogen voor toeristische visioenen en gaf vrij spel aan associaties rondom toevallige stukjes tijdschrift, juweeltjes uit het huishoudelijk afval en kleinoden die tijdens bergwandelingen voor mijn schoenen verschenen. Ik liet mijn handen eindeloos spelen en uitproberen, ondersteund door alles wat zoal uit opa’s Teekendoos verscheen. Mijn allesbeheersende ‘hersenactiviteit’ werd –zover de huishoudelijke omstandigheden dat toestonden- teruggedraaid tot een lagere stand, zodat de intuïtie vrij spel kreeg. En wat een werelden blijken er dan te bestaan!

Ruimten vol rook en zeepsopbellen die doen vermoeden dat alles eeuwig draait en draait, valleien vol vuur, vloeibaar lego-land slechts met maanpak betreedbaar, doolhoven zonder in- of uitgang, architecturale plattegronden waar de mens gebukt gaat onder gestreepte codes en donkere plekken waar je moet vertrouwen op trouwe hondenogen als wegwijzer voor je gaan en staan.
Mijn illusterijen zagen het licht!

Eenmaal thuisgekomen bleken ze kostbare grondstof te zijn. Tijdens het scheppen van de werelden binnen mijn schilderijen is het gevecht tussen ratio en intuïtie sterk, sterker dan tijdens het hierboven beschreven proces. De geschapen wereld heeft zijn eigen rechten, maar ik als kunstenaar heb ze ook, om te sturen waar nodig. Dat botst nog wel eens.
In de Illusterijen duik ik echter onder in een bijna ongecensureerd dromen- (of nachtmerrie-) land. Wat later grondstof blijkt te zijn om op terug te vallen wanneer blijkt dat de geest weer eens terug is gevlucht in zijn veilige fles. Onder andere door te mijmeren bij de Illusterijen krijg ik ‘em er gelukkig telkens weer uit. Iets waar het gehele gezin van mee profiteert: met een gefrustreerde moeder op vakantie is tenslotte ook geen pretje.

Tip: ga naar Portfolio op mijn site en klik bij Technieken Illusterijen aan, dan krijg je ze allemaal te zien.